ТАРТИБИ ИШТИРОКИ ВОСИТАҲОИ АХБОРИ ОММАИ ХОРИҶӢ ДАР ИНТИХОБОТИ ВАКИЛОНИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

 
I. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

1. Тартиби иштироки намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ дар интихоботи вакилони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд – ҳамин Тартиб) мутобиқи моддаҳои 8 ва 12 Қонуни конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи интихоботи Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон», қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи матбуоти даврӣ ва дигар воситаҳои ахбори омма», «Дар бораи телевизион ва радиошунавонӣ», бо назардошти талаботи Конвенсия «Дар бораи стандартҳои интихоботи демократӣ, ҳуқуқ ва озодиҳои интихоботӣ дар давлатҳои иштирокчии Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил», ки бо Қарори Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 8 октябри соли 2003, № 918 ба тасвиб расидааст ва Ҳуҷҷати ҷаласаи Копенҳаген оид ба омилҳои инсонии Шӯрои амният ва ҳамкорӣ дар Аврупо (ШАҲА), ки 29 июни соли 1990 қабул шудааст, таҳия гардида, тартиби иштироки намояндагони воситаҳои ахбори хориҷӣ ва маҳаллиро дар интихоботи вакилони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар мекунад.

2. Намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ фаъолияти худро ҷиҳати расонидани иттилоот ба аҳолӣ дар бораи интихоботи вакилони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, дигар санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст ва ҳамин Тартиб анҷом медиҳанд.
3. Намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ дар интихоботи вакилони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон уҳдадоранд, ки Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистонро эҳтиром ва риоя намоянд.
 
 
II. БАҚАЙДГИРИИ НАМОЯНДАГОНИ ВОСИТАҲОИ АХБОРИ  ОММАИ ХОРИҶӢ ДАР ИНТИХОБОТИ ВАКИЛОНИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ  ТОҶИКИСТОН

4. Мувофиқи моддаи 32 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи матбуоти даврӣ ва дигар воситаҳои ахбори омма» фаъолияти воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ бо роҳи кушодани филиалҳо, намояндагиҳо ва ё аккредитатсияи журналистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон сурат мегирад.

5. Хабарнигорони хориҷиро Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон тибқи тартиби муқарраргардида аккредитатсия менамояд ва аккредитатсияшонро бекор мекунад. 

6. Намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ пас аз иҷрои талаботи банди 4 Тартиби мазкур, танҳо баъди дарёфти аккредитатсия, ки аз ҷониби Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсӣ дода мешавад, барои фаъолият дар раванди интихобот ҳуқуқ пайдо мекунанд. 

7. Барои аккредитатсия кардани намояндагони воситаи ахбори оммаи хориҷӣ муассис ё сармуҳаррир (шахсе, ки редаксияи воситаи ахбори оммаи хориҷиро роҳбарӣ мекунад) ба Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсӣ ариза (дархост) пешниҳод менамояд. Бо ариза (дархост) ҳуҷҷатҳои зерин пешниҳод карда мешаванд: 

- нусхаи шиноснома ва шаҳодатномаи намояндаи воситаи ахбори оммаи хориҷӣ; 
- нусхаи ҳуҷҷате, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон аккредитатсия шудани воситаи ахбори оммаи хориҷӣ ва намояндагони онро тасдиқ мекунад; 
- маълумот дар бораи муҳлати дар муносибатҳои меҳнатӣ будани намояндаи воситаи ахбори оммаи хориҷӣ бо редаксия (муассис). 

8. Қабули ҳуҷҷатҳои воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ барои бақайдгирӣ 20 рӯз пеш аз интихобот анҷом меёбад. 

9. Дар мавриди мусбат арзёбӣ шудани натиҷаи санҷиши ҳуҷҷатҳои пешниҳодгардида ба намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ шаҳодатномаи аккредитатсионии шакли муқаррарнамудаи Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсӣ дода мешавад. 

10. Фаъолияти намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ баъди гирифтани шаҳодатномаи болозикри Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсӣ оғоз ёфта, пас аз эълон гардидани натиҷаи пешакии интихоботи вакилони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қатъ мегардад. 
 
III. ФАЪОЛИЯТИ НАМОЯНДАГОНИ ВОСИТАҲОИ АХБОРИ ОММАИ ХОРИҶӢ ДАР ИНТИХОБОТИ ВАКИЛОНИ МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

11. Дар мавриди боздид кардан бо талаби аъзои комиссияи интихоботӣ намояндаи воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ вазифадор аст шаҳодатномаи шакли муқарраргардида, ҳуҷҷати тасдиқкунандаи шахсият ва намояндагиашро аз воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ пешниҳод намояд. 

12. Намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ ҳуқуқ доранд: 

- дар ҷаласаҳои Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсии Ҷумҳурии Тоҷикистон, комиссияҳои ҳавзавӣ ва участкавии интихобот оид ба интихоботи вакилони Маҷлиси намояндагони Маҷлиси  Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, иштирок намуда, фаъолияти онҳоро инъикос намоянд;
- дар участкаҳои интихоботӣ, бинои овоздиҳӣ, аз ҷумла ҳангоми гузаронидани овоздиҳӣ, ҳисоби овозҳои интихобкунандагон, муқаррар намудани натиҷаҳои овоздиҳӣ ва интихобот ҳузур дошта бошанд. 

13. Намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ ҳуқуқ надоранд:
- ҳангоме, ки интихобкунандагон дар бюллетенҳои интихоботӣ қайдҳои худро мегузоранд, дар ҳуҷраи овоздиҳӣ ҳозир бошанд;
- ба интихобкунандагон таъсир расонанд, ягон навъи мавод ё адабиёти таблиғотиро паҳн намоянд;
- нисбат ба ҳизбҳои сиёсӣ ва номзадҳо ба вакилии Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҷараёни баргузории овоздиҳӣ афзалиятеро баён намоянд;
- аз интихобкунандагон ба тарафдории кӣ овоз додани онҳоро пурсанд;
- ба интихобкунандагон бюллетенҳои интихоботиро супоранд;
- бо хоҳиши интихобкунанда барои гирифтани бюллетен имзо гузоранд;
- амале содир намоянд, ки махфӣ будани овоздиҳиро халалдор созад;
- дар ҳисоби бюллетенҳо, ки аз тарафи аъзои комиссияи участкавии интихобот анҷом дода мешаванд, бевосита иштирок намоянд;
- амале содир намоянд, ки ба кори комиссияи интихоботӣ монеъ шавад;
- ҳангоми қабули қарори комиссияи дахлдори интихоботӣ иштирок намоянд.

14. Аз ҷониби намояндаи воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ паҳн кардани ҳама гуна маводу адабиёти таблиғотӣ манъ аст. Дар давоми панҷ рӯзи пеш аз овоздиҳӣ, ҳамчунин дар рӯзи овоздиҳӣ нашр намудани натиҷаи пурсиши афкори умум, пешгӯиҳои натиҷаи интихобот ва дигар тадқиқотҳои марбут ба интихобот мамнуъ мебошад. 

15. Ҷараёни акс ва наворбардорӣ набояд махфияти овоздиҳиро халалдор созад ва иродаи овоздиҳандагонро таҳти назорат қарор диҳад. Аз ин лиҳоз намояндаи воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ аксгирӣ ва наворбардориро бояд дар участкаи интихоботӣ дар ҷойи пешакӣ муқарраршуда бо огоҳ кардани интихобкунандагон ва дигар иштирокчиёни раванди интихобот анҷом диҳад. Аксу наворбардорӣ бояд бидуни вайрон кардани ҳуқуқу озодиҳои конститутсионӣ, паст задани шаъну шарафи иштирокчиёни ҷараёни интихобот ба сомон расонида шавад. 

16. Дар ҳолате, ки намояндаи воситаи ахбори оммаи хориҷӣ ба кори комиссияи интихобот халал расониданӣ шавад ё ба ҳуқуқи интихоботии шаҳрвандон мамониат кунад, ҳамчунин ба овоздиҳии пинҳонӣ халал расониданӣ шавад, раиси комиссияи участкавии интихобот ҳуқуқ дорад намояндаи воситаи ахбори оммаи хориҷиро аз бинои овоздиҳӣ хориҷ намояд. 

17. Ҳангоми фаъолият дар раванди интихобот суиистифода аз озодии сухан ва озодии воситаҳои ахбори омма, аз ҷумла даъвати зӯран ба даст овардани ҳокимият, зӯран тағйир додани сохти конститутсионӣ ва вайрон кардани тамомияти арзии давлат, даъватҳои ба таблиғи ҷанг нигаронидашуда, амалҳои дигари террористӣ ё зӯроварӣ, ки ҳисси бадбинии иҷтимоӣ, нажодӣ, миллӣ, этникӣ ва диниро ба миён меоранд, манъ аст. 

18. Дар ҳолати аз ҷониби намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ вайрон карда шудани талаботи қонунгузорӣ, аз ҷумла инъикоси яктарафаи раванди интихобот, гумроҳ кардани интихобкунандагон ва дигар субъектони раванди интихобот, паҳн кардани маводи сохта, беасос ва ё бардурӯғ Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсӣ ва ё комиссияи ҳавзавии интихобот мувофиқан қарорро дар бораи бақайдгирии намояндагони воситаҳои ахбори оммаи хориҷӣ бекор намуда, шаҳодатномаи додашударо беэътибор мекунад. Дар ин ҳолат ба Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод дар бораи бекор кардани аккредитатсияи фаъолияти воситаи ахбори оммаи хориҷӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ирсол карда мешавад.
          
Бо қарори Комиссияи марказии интихобот 
ва раъйпурсии Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 17 декабри соли 2024 №22
тасдиқ карда шудааст.